Santa Lucia in Zweden
In Zweden begint kerst niet met glitter, maar met licht.
Op 13 december vieren de Zweden Luciadagen, een eeuwenoude traditie waarin het donker letterlijk plaatsmaakt voor hoop. Het is een moment dat niet draait om spektakel, maar om rust en schoonheid.
De dag begint vroeg. In scholen, kerken en zelfs ziekenhuizen trekken kinderen en jongeren in witte jurken door de gangen. Eén meisje draagt een kroon van kaarsen — zij is Lucia, symbool van het licht dat terugkeert. Achter haar volgt een stoet van zangers, vaak met sterrenstokken, rode linten en trommeltjes. Ze zingen oude liederen met zachte melodieën die nog lang in je hoofd blijven hangen.
Een feest van licht in de duisternis
Lucia wordt gevierd in heel Zweden, van het kleinste dorp tot het koninklijk paleis. En elk jaar zendt de Zweedse televisie SVT een prachtig Lucia-konsert uit.
Vorig jaar vond het plaats in een grot, diep onder de grond — een symbolische plek waar het donker bijna tastbaar is. Wanneer daar plots tientallen stemmen opklinken en kaarsen oplichten, lijkt het alsof het licht zelf weer geboren wordt.
Voor veel Zweden is dat Lucia-moment het echte begin van Jul. Een herinnering dat licht niet luid hoeft te zijn om te raken.
Wat hoort erbij?
Bij Lucia horen lussekatter, saffraanbroodjes in de vorm van een S, zacht, goudgeel en heerlijk met koffie of warme melk. Ze worden samen met pepparkakor (gemberkoekjes) geserveerd tijdens fika’s en vieringen. De geur van saffraan, kaneel en kaarsvet vult elk huis.
Stilte met betekenis
Lucia is geen religieus feest in de strikte zin. Het is eerder een rustpunt in de winter, een ritueel dat herinnert aan wat licht betekent als het donker is.
Wie ooit een Lucia-optreden meemaakte, weet hoe stil een zaal kan zijn. Je voelt bijna dat iedereen even hetzelfde denkt: wat mooi dat dit nog bestaat.
Praktische tips
Wanneer: 13 december, elk jaar.
Waar: overal in Zweden — scholen, kerken, pleinen, en het nationale concert op SVT Play.
Eten: probeer lussekatter en pepparkakor, vaak te koop in december bij elke bakker.
Ervaar het zelf: bekijk het Lucia-konsert op svtplay.se — zelfs vanop afstand voel je de warmte.