Kalle Anka – de kerst die om drie uur begint

Wie op kerstavond door Zweden rijdt, merkt iets vreemds. De straten zijn leeg, de winkels dicht, en achter elk raam brandt zacht licht. Rond drie uur in de namiddag lijkt het alsof het hele land even pauzeert.

Niet voor het eten. Niet voor de cadeaus.

Voor Kalle Anka.

Dat is Zweeds voor Donald Duck, en sinds 1959 zendt de publieke omroep SVT elk jaar op 24 december om 15:00hetzelfde programma uit:

“Kalle Anka och hans vänner önskar God Jul” — Donald Duck en zijn vrienden wensen een vrolijk kerstfeest.

Het is een compilatie van oude Disney-fragmenten, in de originele Zweedse versie met dat typische, warme commentaarstemmetje van Bengt Feldreich. De beelden zijn nostalgisch, traag, zelfs een beetje krakerig — maar precies dat maakt het magisch.

Meer dan televisie

Voor Zweden is Kalle Anka geen tv-programma, maar een ritueel. Families verzamelen in de woonkamer, grootouders schuiven wat dichterbij, kinderen met rode wangen van het buiten spelen kruipen op de zetel. Niemand kijkt met spanning — ze kennen de beelden uit het hoofd. Maar dat is het punt: het is een moment van rust, herkenning en samenzijn. Na afloop — rond vier uur — begint Julafton echt. Dan wordt de julskinka aangesneden, het julbord geopend, en soms klopt Jultomten op de deur. Kalle Anka is dus geen voorbereiding op kerst, het ís kerst.

Een traditie die blijft

Zelfs in het streamingtijdperk blijft de uitzending bestaan. In 2024 keken meer dan drie miljoen Zweden, in een land van tien miljoen! En elk jaar wordt één nieuw fragment toegevoegd, heel subtiel, alsof de traditie ademhaalt zonder te veranderen. Kalle Anka is nostalgie met een glimlach: een herinnering aan eenvoud, aan lichtjes, aan samen kijken en niks hoeven doen.