Julskinka – Zweedse kerstham met mosterdkorst
Ingrediënten
1 stuk gezouten varkensham met zwoerd (ongeveer 2–3 kg)
2 laurierblaadjes
10 zwarte peperkorrels
1 ui, in kwarten
1 wortel, in stukken
water, voldoende om het vlees te bedekken
Voor de korst:
3 eetlepels grove mosterd (Zweeds: senap)
1 eetlepel suiker of honing
1 ei
½ kop paneermeel
Bereiding
Koken
Leg de ham in een grote kookpot en voeg de laurierblaadjes, peperkorrels, ui en wortel toe. Giet er water over tot het vlees net onderstaat.
Breng langzaam aan de kook en laat ongeveer 1,5 tot 2 uur zachtjes koken, afhankelijk van de grootte. Verwijder regelmatig het schuim dat bovenkomt.
Afkoelen & zwoerd verwijderen
Laat de ham afkoelen tot je ze kan aanraken. Verwijder het zwoerd voorzichtig maar laat een dun laagje vet zitten — dat houdt alles sappig.
Mosterdkorst maken
Meng de mosterd, suiker/honing en ei. Bestrijk de bovenkant van de ham met dit mengsel en strooi er paneermeel over.
Gratineren
Zet de ham in een voorverwarmde oven op 200°C en bak ongeveer 15 minuten, tot de korst goudbruin en licht krokant is
Serveren
Laat licht afkoelen, snijd in dunne plakken en serveer warm of koud — typisch met mosterd, brood en rodekool.
Serveren doe je zo
Wanneer de julskinka uit de oven komt, vult het hele huis zich met die typische geur van mosterd, honing en gebakken vet — de geur van kerst. De ham wordt meestal eerst even afgekoeld, want ze wordt lauw of koud geserveerd op het julbord, samen met tientallen andere gerechten.
Op tafel ligt ze vaak op een houten plank of schaal, met een mes ernaast zodat iedereen zelf een dun sneetje kan afsnijden. De buitenkant is goudbruin en licht krokant, de binnenkant mals en sappig.
Op het Julbord
Tijdens het kerstbuffet ligt julskinka in het “warme gedeelte” van de tafel, samen met köttbullar (gehaktballetjes), prinskorv (kleine worstjes), aardappelen en Janssons frestelse (romige aardappel-ansjovisschotel). Maar al even goed met soort van gratin.
Vaak wordt de ham dun gesneden en geserveerd met wat senapssås — een Zweedse mosterdsaus die zacht, zoet en kruidig is.
Veel families hebben hun eigen variant: sommigen versieren de ham met kruidnagels of serveren ze warm met een beetje jus, anderen houden ze klassiek koud met enkel een snee brood erbij.
De “smörgas”-versie
De Zweden eten julskinka op knäckebröd (knapperig roggebrood) of op een snee donker brood, met een lik sterke mosterd bovenop. Dat simpele hapje — skinksmörgås — is een van de meest geliefde smaken van de hele kerstperiode. Vaak komt het zelfs terug bij het ontbijt of de fika in de dagen na kerst.
Koud, warm of restjes – alles mag
Net zoals een stoofpot de dag nadien nog smaak heeft gewonnen is het mooie aan julskinka is dat ze de dagen erna ook alleen maar beter smaakt.
Restjes worden koud geserveerd bij het ontbijt, op brood, of als topping bij een lunch met aardappelsalade.
Sommigen maken er zelfs een skinkpaj (hamtaart) van of verwerken het vlees in een romige pasta zodra het nieuwe jaar nadert.